Proyectarte. In Colombia maakt kunst een einde aan geweld

Ze gelooft er heilig in: kunst kan levens veranderen. Net zoals het de hele wereld kan veranderen. Al meer dan dertig jaar zet de Belgische Christine Meert zich in om straatkinderen in Colombia een toekomst te bieden. Hun verschrikkelijke ervaringen schommelen vaak tussen extreme armoede en gewapende rekrutering. Hoe bestrijd je zoveel geweld? Meert heeft hiervoor een methode ontwikkeld waarbij kunstzinnige therapie, onderwijs en psychologie worden gecombineerd. “Samen met psychologen en maatschappelijk werkers hebben we een werkwijze opgezet die kinderen en tieners in staat stelt om hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen door middel van kunst, maar ook om te herstellen van de wonden die ze in de loop van hun leven hebben opgelopen in gewelddadige gezinssituaties of in hun buurt”, legt Christine Meert uit, die in 2010 Proyectarte oprichtte in Medellín. “Wij willen hen een stimulerende gemeenschap bieden die hen in staat stelt hun horizon te verbreden en een levensproject op te bouwen waarmee ze hun dromen kunnen waarmaken.”

Christine Meert, Stichter van Proyectarte

Deze methode is inmiddels waardevol gebleken, dankzij de ervaring van Christine Meert, die twee decennia werkzaam was in de sector voordat ze haar stichting oprichtte. Destijds was Meert op zoek naar werk met “betekenis”. Als Belgische ontwikkelingswerker ging ze naar Colombia. Dat was een openbaring. Ze zegt: “Ik was op zoek naar zingeving en die vond ik in overvloed! Wat er daarna gebeurde, was een lange weg die me naar de stichting leidde. Aanvankelijk werkte ik met kinderen die op straat leefden en daar merkte ik dat kunst therapeutische effecten had in hun rommelige leven.

Het voelde alsof ze diep van binnen een diamant aan het herontdekken waren, maar ze drukten ook hele pijnlijke dingen uit. Toch kon ik niet als therapeut optreden. Zo ontstond het idee om kunst en psychologie te combineren.” Samen met sociaal-educatieve professionals ontwikkelt ze een eerste modelproject voor 80 kwetsbare jongeren uit de wijken van Medellín. “Het voornaamste waar het deze jongeren aan ontbrak, was een kans. Ze gingen er meteen mee aan de slag, omdat ze ruimte en gezelschap vonden — in feite klagen jongeren uit kwetsbare wijken soms meer over eenzaamheid dan over armoede en geweld. En waarom? Vaak komen ze uit eenoudergezinnen en staan ze er al snel alleen voor in moeilijke omstandigheden. Laten we niet vergeten dat er in Medellín meer dan 300 illegale gewapende bendes zijn die op rooftocht zijn en hen onder druk zetten.”

Proyectarte zet zich nu nog meer in om jongeren en hun families te helpen door cursussen en trainingen aan te bieden. In Medellín, Cali en Montería werkt ze aan de kwetsbare sociale reïntegratie van jongeren die gedemobiliseerd zijn uit gewapend conflict. In Envigado en Copacabana leert ze jongeren voor zichzelf, anderen en de natuur te zorgen. “We moeten mensen weer met elkaar in contact brengen. We bieden bijvoorbeeld ook bedrijven de kans om deel te nemen aan het project en als tegenprestatie kunnen zij workshops over welzijn organiseren voor hun werknemers op basis van onze methode. We willen ons niet alleen richten op Belgische bedrijven, maar ook op Europese. We hebben het Europese vriendenfonds Proyectarte van de Koning Boudewijnstichting gelanceerd, maar onze droom is om onze methodes te kunnen delen met andere organisaties in andere delen van de wereld die voor dezelfde uitdagingen staan als wij.” Ethische waarden, solidariteit en creativiteit vormen de kern van deze stichting, doordrenkt met het nooit aflatende optimisme van haar stichter.