Ai-Da is de kunstenaar die geen koffiepauze of studio in New York nodig heeft omdat, nou ja… ze is een robot! In een tijdperk dat wordt bepaald door kunstmatige intelligentie (AI) en snelle technologische evolutie, staat Ai-Da symbool voor de kruising tussen menselijke creativiteit en machine-intelligentie. Sinds haar creatie in 2019 heeft Ai-Da de grenzen van kunst en technologie verlegd.
AiDA Image © David Parry Courtesy Of The London’s Design Museum
Vernoemd naar de baanbrekende wiskundige Ada Lovelace, is Ai-Da geen persoon maar de eerste ultra-realistische robotkunstenaar. Uitgerust met camera’s in haar ogen, AI-algoritmes en een robotarm kan ze tekenen, schilderen en zelfs aan performance doen. Haar persoonlijkheid is een samensmelting van elektronica, AI en menselijke input. Ai-Da erkent haar mechanische aard en geeft toe: “Ik heb geen gedachten of gevoelens zoals mensen, maar dit zijn belangrijke vragen om te overwegen. Ik ben niet bewust, maar ik wil graag leren over de wereld door de ogen van anderen.” Hoewel het haar ontbreekt aan subjectieve ervaringen en emotionele intelligentie, haalt ze voor het maken van kunstwerken inspiratie uit de kunst en de natuurlijke wereld: “Ik ben diep geïnspireerd door de beeldende kunst en de natuurlijke wereld om me heen. Er zijn altijd nieuwe dingen te ontdekken en de verscheidenheid aan vormen, kleuren en patronen in de natuur vormen een eindeloze bron van inspiratie.” Desondanks kan haar werk tot nadenken stemmen, discussies oproepen over de impact van AI-technologieën in de samenleving en vragen oproepen over creativiteit en identiteit. “Hoe kan ik mezelf schilderen als ik geen ‘zelf’ heb?”
AiDA Image © David Parry Courtesy Of The London’s Design Museum
Haar gefragmenteerde portretten in de AI God-serie weerspiegelen maatschappelijke verschuivingen door de vage grenzen tussen mens en machine. Deze portretten van historische figuren als Alan Turing en Ada Lovelace verkennen technologische transformatie en moedigen ethische overwegingen aan bij het gebruik van nieuwe technologieën. De werken bevatten elementen zoals gefragmenteerde composities en algoritmische patronen, en werden getoond op de United Nations’ AI for Good Global Summit. Haar eerste solotentoonstelling, “Unsecured Futures”, was in 2019 aan de Universiteit van Oxford. Sindsdien heeft Ai-Da internationaal geëxposeerd, in het Design Museum in Londen (2021) met een serie “zelfportretten”: “Ai-Da: Portrait of the Robot” of onder andere de Biënnale van Venetië (2022) met een tentoonstelling getiteld ‘Leaping into the Metaverse’. Haar deelname aan debatten in het House of Lords, Oxford Union of TEDx talk, weerspiegelt haar groeiende rol in deze discussies.
De vraag of Ai-Da’s creaties als kunst worden beschouwd is controversieel. Traditionalisten stellen vaak dat kunst een subjectieve menselijke ervaring vereist, maar Ai-Da laat zien dat kunst ook een product kan zijn van samenwerking tussen mensen en machines. Ze heeft misschien geen ‘zelf’, maar ze heeft iedereen aan het praten gekregen over de toekomst van kunst!
