Het voelt alsof je door een openluchtmuseum loopt. De Brusselse Kunstwijk is een parel in de Europese kunst- en cultuurscène en een waar paradijs voor museumbezoekers. De keuze aan musea is namelijk groot: het Paleis voor Schone Kunsten van België met een collectie van 20.000 werken uit alle kunststromingen van de 15^e tot de 21^e eeuw, het museum van de Oude Meesters en diens ongelooflijke collectie van meesterwerken uit de Vlaamse schilderkunst, in het bijzonder die van Peter Bruegel de Oude, het KBR-museum in het Paleis van Karel van Lotharingen met zijn delicate werken, het Magritte-museum gewijd aan de beroemde Belgische surrealistische schilder, het BELvue-museum om de geschiedenis van België te herbeleven, het museum van muziekinstrumenten… Alle zijn gevestigd in neoklassieke of Art Nouveau architectonische hoogstandjes. Alleen al het Paleis voor Schone Kunsten (Bozar) is een culturele vesting en een juweel van Art Deco, ontworpen door Victor Horta. Dit multidisciplinaire kunstcentrum heeft een geavanceerd programma van hedendaagse kunst, theater, film, muziek en literatuur. Het is een mekka voor de kunsten, dat in heel Europa bekendheid geniet. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een groot aantal galerieën voor hedendaagse kunst zich rond dit epicentrum verzamelt. Deze wijk vol geschiedenis en culturele levendigheid is net als de stad zelf, die door de New York Times wordt omschreven als het “nieuwe Berlijn”.

Er bestaat een vereniging die dit erfgoed wil beschermen en bewaren. De gelijknamige vzw “Kunstwijk”, opgericht in 1967, is het oudste wijkcomité van Brussel. Oorspronkelijk bestond het comité uit een handvol stadsliefhebbers die geschokt waren toen ze zagen dat zoveel oude gebouwen werden opgeofferd voor het modernisme van de wereldtentoonstelling van 1958 en de toenemende internationalisering van de stad. De opdracht van de vereniging omvat het “verlevendigen, beschermen, restaureren en verbeteren van de kwaliteit van de Brusselse bebouwing”, vooral in het hoger gelegen deel van het stadscentrum, langs de boulevards van de Kleine Ring en de Noord-Zuidverbinding, van de Kruidtuin tot het Justitiepaleis. In 1992 vierde het comité het 25-jarig bestaan door een prijs in het leven te roepen voor een recente restauratie, een architectonische of erfgoedprestatie, een rehabilitatie of een herbestemming.

In 2021 was de winnaar het KBR, het nieuwe museum gewijd aan de schatten vertegenwoordigd door de boeken van de hertogen van Bourgondië op de Kunstberg. Een paar jaar eerder, in 2017, was het de overdekking van de Kleine Zavel waarbij het werk van de goudsmid bij de restauratie werd beloond. Maar de strijd gaat door, want Brussel verandert voortdurend. Er zijn nieuwe zorgen ontstaan door het nieuwe RRU (Règlement Régional d’Urbanisme — Regionale Stedenbouwkundige Verordening), dat sinds begin dit jaar wordt onderzocht en dat “de wettelijke mogelijkheid om op hoogte te bouwen” zou vrijgeven. De commissie houdt de zaken nauwlettend in de gaten om ervoor te zorgen dat torens het adembenemende uitzicht van deze charmante en historische wijk niet bederven.