Ze blijven vaak onopvallend, verspreid over de kantoorruimtes in de hoofd- en regionale zetels van bedrijven. Toch zijn bedrijfscollecties dikwijls pareltjes van onschatbare waarde die een unieke culturele en sociale hefboom én een stimulerende werkomgeving voor de werknemers bieden.
De kunstcollectie van de Lhoist Group die bekend staat om zijn ongeëvenaarde discretie is hier een mooi voorbeeld van.
Deze multinational, marktleider in kalk- en dolomietproducten met hoofdzetel in Limelette, Waals-Brabant, heeft over de jaren heen een aanzienlijke fotocollectie uitgebouwd met onder andere iconische clichés die de gerenommeerde fotojournalisten Robert Capa, Martin Parr, Raymond Depardon voor het agentschap Magnum maakten.
“De collectie bestaat hoofdzakelijk uit fotografiewerken, een medium dat tamelijk toegankelijk is en veel mensen aanspreekt, maar men vindt er ook schilder-, beeldhouwwerken en enkele video’s”, aldus Pascale Van Zuylen, conservator van de collectie.
“Door open te staan voor andere media, krijgt men immers een beter beeld van de avant-garde en de artistieke tendensen. Wij kozen er trouwens ook voor om de collectie niet uit te bouwen rond een bepaald thema dat in verband zou staan met de industriële activiteiten van de Lhoist Group, wat soms als criterium gehanteerd wordt om een zekere coherentie in een bedrijfscollectie te vrijwaren. Waar we bijzonder trots op zijn en wat deze bedrijfscollectie kenmerkt, zijn de kunstwerken die in opdracht werden uitgevoerd.” Zo gingen Roy Arden, Bernd & Hilla Becher of nog Josef Koudelka in op de vraag van de multinational.
“Een bedrijfscollectie is een zeer doeltreffend communicatiemiddel, zowel op intern als extern vlak,” vervolgt de kunsthistorica. “Kunst draagt bij tot de identiteit, de geest en de visie van het bedrijf en de uitstraling van zijn culturele en humanistische waarden, in lijn met wat men vandaag de drie ‘P’s’ (People-Planet-Profit) noemt. De maatschappelijke dimensie is een fundamenteel gegeven van het institutionele imago van de Lhoist Group en de kunstcollectie draagt bij tot zijn strategische, structurele en symbolische dimensie.” Het is immers niet zo makkelijk voor deze multinational met zetels overal ter wereld en werknemers van meer dan 40 nationaliteiten, om banden te scheppen tussen “werelden die elkaar niet goed kennen.” In samenspraak met de werknemers zorgt de conservator voor de ophanging van de kunstwerken in de kantoor- en gezamenlijke ruimtes, organiseert zij geleide bezoeken voor de werknemers en hun familie die zo de, door externe curatoren opgezette thematische tentoonstellingen, ontdekken. Het gaat er steeds om de juiste balans te vinden, enerzijds niet toe te geven aan autocensuur maar tevens de gevoelens van de werknemers niet te kwetsen met werken die hen op het eerste gezicht zouden kunnen krenken.
De kunstcollectie draagt bij tot de persoonlijke culturele ontwikkeling van de werknemers en de werken zijn vaak het onderwerp van boeiende uitwisselingen tussen hen. De collectie draagt ook bij tot een verhoogd gevoel van trots om deel uit te maken van dit bedrijf en bezoekers of leden van de raad van bestuur reageren vaak verrukt bij het zien van de werken in de kantoren. Kunstenaars zijn trouwens visionairs die creativiteit en innovatie uitdragen, waarden die uiterst belangrijk zijn in de bedrijfswereld.”